Mevrouw de Gouverneur,
Mijnheer de voorzitter,
Dames en heren gedeputeerden,
Collega raadsleden,

‘To be or not to be, that is the question’.

Even dacht ik er aan mijn tussenkomst als Vlaams Belang fractie leider op deze bespreking van het provinciale meerjarenplan 2020 – 2025 en budgetjaar 2020 de titel mee te geven van de bekende monoloog van Shakespeares Hamlet.

Ofte vertaald naar het Nederlands en naar de context die ons aanbelangt is dat: ‘het provinciaal niveau blijft er of blijft er niet, dat is de vraag.’ Of liever… dat was de vraag tot eind september.

U weet dat mijn partij het Vlaams Belang een voorstander is van het afschaffen van de provincies en het provinciaal niveau en van een degelijke overheveling van bevoegdheden, gelden, goederen en vooral personeel naar hetzij het gemeentelijk, hetzij het Vlaamse niveau, al naargelang waar het het beste thuis hoort.

In principe is, was – of is nog steeds, dat is niet duidelijk – dat ook in mindere of meerdere mate het standpunt van de meeste politieke partijen in Vlaanderen. De voorbije jaren zagen we al een gedeeltelijke ontmanteling, een stripping van een aantal provinciale bevoegdheden. Zodat de provincie van vandaag – en begrijp mij niet verkeerd, ik zeg dit zonder enige ironie of leedvermaak – nog maar een schim is van wat het was toen ik hier zo een 12 jaar geleden ook kort verbleef.

Persoonlijk kan ik mij niet van de indruk ontdoen dat die operatie al niet veel professioneler gedaan is als de verschillende regionaliseringen van de al te verdeelde bevoegdheidspaketten van het belgische niveau naar o.a Vlaanderen. Maar dat is een andere debat en trouwens niet de fout van de provincies.

En dan kwam, tijdens de zoektocht naar de nieuwe Vlaamse regering, de nota De Wever die onomwonden komaf wilde maken met het provinciaal niveau. De toestand leek hopeloos maar was duidelijk niet ernstig, want eens die nieuwe Vlaamse regering er was, besliste ze met niet al te veel overtuiging maar toch dat ze er nog wel een tijd mee wil doorgaan, met de provincies.

Was de nota De Wever dan maar om te lachen? Of was het maar een standpunt om dan snel wat pasmunt te kunnen toegeven aan de coalitie partners? Of ging het, zoals men dat in de politiek zo graag noemt, om ‘voortschrijdend inzicht’?

Of wordt de vraag ‘to be or not to be’ van de provincies, net zoals die van de senaat, eerder een soort van politiek perpetuum mobile? Wie zal het zeggen?

Kwade tongen zullen beweren dat de provincie zelf meehelpt om de eigen afschaffing voor te bereiden gelet op de doorgedreven verzelfstandiging van tal van provinciale instellingen, die steeds maar verder gaat. Ook hier heeft iedereen recht op duidelijkheid en transparantie. Hoewel ik vrees dat slechts de toekomst hier zal op antwoorden.

Hoe dan ook, voor de lopende legislatuur is de toestand nu – hopelijk – duidelijk en moeten we er op een degelijke manier mee verder en er het beste van maken.

Mijn oprechte dank gaat dan ook uit naar het personeel van de provincie, dat ze ondanks die aanhoudende tijden van onzekerheid zich blijven inzetten en ook nu weer een knap staaltje van professionaliteit geleverd hebben met de omzetting van het beleidsplan naar dit meerjarenplan 2020 – 2025 en budget 2020. En vooral met de tijdige en omstandige informatie erover, de cijfers en begeleidende nota’s.

Dank daarvoor.

Het Vlaams Belang heeft er, als grootste oppositiepartij, geen moeite mee om toe te geven dat er in het Beleidsplan van de provincie verschillende positieve elementen zitten, wat Marijke Dillen mijn voorganger trouwens reeds gezegd heeft. Zo ook in het meerjarenplan en budget. Het Rekenhof geeft ons – en als ik een slecht karakter zou hebben, zou ik zeggen helaas – geeft ons niet veel argumenten om er financieel tegen in te gaan. Alle voorwaarden van de nieuwe ‘Beleids- en beheerscyclus BBC2020’ zouden immers vervuld zijn. En eerlijk gezegd zijn bij voorbeeld de bezuinigingen die de provincie doorvoert mbt het inperken en terugname van de financiële reserves van verschillende APB’s een daad van goed bestuur. Tout semble donc pour le mieux dans le meilleur des mondes!

Maar dat zou natuurlijk al te gemakkelijk zijn. Het zijn de gedeputeerden zelf die de achilles pees van dit Meerjarenplan en budget weergeven in hun nota over de ‘financiële risico’s’. Ik citeer: ‘ de effectieve realisatie van de in het MJP opgenomen ontvangsten is essentieel voor het bewaren van het financieel evenwicht’. Einde citaat.

Maw het hele voorspelde evenwicht staat of valt met de goodwill van bestuurlijke niveau’s die je, in tegenstelling tot provincies in het algemeen, nu niet direct stabiel kunt noemen. Zoals ik zei: de achilles pees.

Een van de redenen waarom het Vlaams Belang dit meerjarenplan en budget niet zal goedkeuren ligt hierin trouwens. Wij zullen gedegen oppositie voeren, steunen wat goed is, bekritiseren wat beter kan en verwerpen wat voor ons niet aanvaardbaar is.

Die waakhond rol is de taak van de oppositie waar wij ons zullen aan kwijten.Hoewel men het in dit belgische onland niet zou zeggen, is een democratie zonder oppositie een dictatuur of in het beste geval een oligarchie. Laat het nog eens gezegd zijn – voor het geval dat jullie er zouden aan twijfelen – dat is een van de redenen waarom belgië zo snel mogelijk moet verdwijnen.

Tot slot graag nog een aantal detail elementen over een aantal beleidspunten:

De provincie zal een aantal onroerende goederen verkopen: het Coveliersgebouw. Geen probleem wat ons betreft het heeft zijn nut bewezen. Maar bij de verkoop van sociale woningen heb ik toch een aantal bedenkingen over de voorwaarden waarop dit verkocht zullen worden. En dan heb ik het niet over de prijs maar over de bestemming van de woningen en de voorwaarden die aan de bewoners in de toekomst zullen opgelegd worden. In tijden van enorme tekorten aan sociale woningen moet daar meer dan omzichtig en vooral sociaal rechtvaardig mee omgegaan worden.

Antwerpen Fietsprovincie. Voor de periode 2020 – 2025 zullen de investeringen in fietsostrades e.d. stijgen van 27 naar 46 miljoen Euro ofte ongeveer met 70% en maken die de belangrijkste investeringen uit van het MJP. Als niet fietser vind ik dit een goede zaak. Maar ik heb er twee bedenkingen bij:

– ook hier rekenen jullie er op dat Vlaanderen de helft van de uitgaven zal financieren. Ik hoop het met jullie.

– maar ik mis in heel dat plan maatregelen voor de zwakste weggebruikers, met name de stappers? Die volgens mij vandaag meer en meer gevaar lopen op de weg, ook door het toenemend fietsverkeer, ook van speciale fietsen en de inpalming van sommige voetpaden voor en door bredere fietsinfrastructuur. Denk daar ook eens aan.

Subsidies. De provincie is een gulle gever van subsidies aan allerlei projecten waarvan de ene ons al meer zint dan de andere. Ik lees dat die subsidies zonder indexering doorgetrokken worden tot 2025. Goed zo, maar het bespreken van een MJP en budget lijkt mij toch wel het ideale moment om het dossier subsidies eindelijk eens in de commissie te brengen om daar een ernstig debat over te houden. Het gaat niet op om steeds dezelfde bevoorrechten te steunen. Dat wordt een verplichting en werkt als een infuus. Waarom zou de provincie hier trouwens niet, in navolging van de politiek van haar bevoogdende Vlaamse overheid, eens een knuppel in het hoenderhok gooien en zichzelf ernstig bevragen of het nog wel moet zoals het al jaren loopt. Je zal hierin het Vlaams Belang als partner terug vinden.

Ondanks de beperktere bevoegdheden heeft de provincie toch de kans om een goed beleid over haar andere bevoegdheden zoals daar zijn milieu, natuurbeheer, waterbeheer, mobiliteit en klimaat. Waar u mevrouw de gouverneur ons vorige vrijdag nog bezielend een spiegel hebt voor gehouden.  Een dergelijk beleid stopt trouwens niet bij de provincie of landsgrenzen. Wij pleiten er dan ook voor om hier veel meer dan vandaag te kijken naar een samenwerking met de buur provincie in Nederland. Mag ik zeggen dat de provincie Limburg hier een voorbeeld en voortrekkersrol vervult.

In het tijdsbestek van 10 minuten is het niet mogelijk op ook nog in te gaan op economie, landbouw, Europa, onderwijs enz… allemaal beleidsdomeinen waar de provincie haar zeg… zegje in heeft. Mijn fractiegenoten zullen over een aantal hiervan gerichte vragen stellen de komende dagen.

En, als het God en de Vlaamse regering belieft, we zitten hier nog een tijdje samen en zal u ons daar ook stelselmatig over horen.

Mevrouw de Gouverneur,
Mijnheer de voorzitter,
Dames en heren gedeputeerden,
Collega raadsleden,

Ik besluit dat het Vlaams Belang dit MJP en budget niet zal goedkeuren maar er nauw zal op toe zien dat in de komende jaren de goede beleidspunten erin uitgevoerd wordt en dan zelfs met onze steun.

Wat de beleidspunten betreft die ons niet zinnen, daar zullen we ons met of zonder de collega’s van de oppositie hard tegen verzetten.

Indachtig dat ‘het niet nodig is te hopen om te ondernemen, noch te slagen om te volharden’. Dat heeft onze partij al meer bewezen trouwens.

Dank,

Bruno Valkeniers
10/12/19